شبکه بهداشت و درمان بندر انزلی

 با توجه به عادات غذایی مان مواد غذایی را انتخاب، آماده سازی، طبخ، مصرف، و نگهداری می کنیم. بسیاری از عادات غذایی روزمره، ممکن است نامناسب باشد و اثرات نامطلوب و گاه غیر قابل جبرانی در سلامت ما به جا بگذارد. بنابراین برای برخورداری از تغذیه کافی، متعادل و متنوع باید عادات غذایی درست را بشناسیم

عادات نادرست در تهیه و پخت غذا

الف)سرخ کردن مواد غذایی به مدت طولانی :

سرخ کردن غذا به دو دلیل  نادرست است :

1)مصرف روغن زیاد به هنگام سرخ کردن غذا می تواند باعث چاقی و افزایش چربی خون شده و در نتیجه باعث افزایش بیماری قلبی و عروقی می شود.

2)در جریان سرخ کردن، هم روغن و هم مواد غذایی دچار تغییرات نامطلوب می شوند که موجب تولید مواد مضر و خطرناک یا از بین رفتن مواد مفید مانند ویتامین های غذا می شود و این مواد خطرناک در غذا خطر سرطان را افزایش می دهد.

ب)اضافه کردن نمک زیاد به غذا :

بسیاری از افراد بدون چشیدن غذا به آن نمک اضافه می کنند که این موضوع یک عادت نادرست است.

چهار کلید حفظ مواد مغذی در پختن غذا

فرایندهایی که قبل از پخت روی مواد غذایی انجام می شود.

دمای پخت و پز و مدت زمان پخت غذا

مقدار آب مورد استفاده برای پخت غذا

مدت زمانی که غذا را داغ نگه می دارید یا در هوای آزاد می گذارید تا مصرف شود.

به عنوان یک قانون کلی هر چه در تهیه غذا ،آب ،زمان و روغن کمتری استفاده شود،مواد مغذی کمتر از بین خواهد رفت.

روشهای درست پخت غذا

 1- آبپز کردن

بهتراست که مواد غذایی با آب کمتر و زمان کوتاه تر و داخل ظرف دربسته آبپز بشوند چون هر چقدر تو آب جوش بمانند ویتامین های موجود در آن از بین می روند.

بهتر است اول آب را جوش آورید سپس سبزی ها را در آب جوش بریزید، زیرا با این روش ویتامین های درون سبزی حفظ می شود.

2- بخار پز کردن:

اگر از این روش برای پختن غذا استفاده می کنید باید به شما تبریک بگویم چون این روش سالم ترین روش پخت غذا است. زیرا در این روش مواد مغذی کمتر از بین می روند.

بخار پز کردن علاوه بر سبزی ها برای پخت گوشت قرمز، مرغ و ماهی و سایر گوشت ها هم مناسب است.

3- تفت دادن :

درصورت تمایل به مصرف مواد سرخ کردنی بهتر است از روغن مایع گیاهی  با میزان کم استفاده شود و مواد غذایی به صورت مختصر تفت داده شوند.

به طور مثال برای تفت دادن سیب زمینی اول ته تابه را چرب کرده و سیب زمینی را در تابه ریخته و شعله را کم کنید و درب آن را بگذارید. در این حالت سیب زمینی مغز پخت می شود.

چند نکته ضروری برای پخت خورشت ها:

ابتدا گوشت خورشت را کمی تفت دهید تا در موقع پختن کف نکند، چون کف حاصل از جوشیدن باعث بد رنگ شدن خورشت می شود.

خورشت باید با حرارت ملایم پخته شود.

انواع سبزی های خورشت باید بعد از پختن گوشت به آن اضافه کنید.

سبزی های خورشت را سرخ نکنید بلکه تفت دهید.

در مورد بادمجان می توان از کباب کردن آن به جای سرخ کردن استفاده کنید.

خورشت را نباید زیاد هم بزنید چون باعث له شدن آن می شود.

نمک و ترشی خورشت را در آخر طبخ اضافه کنید.

نکات مفید برای کم کردن چربی و روغن مصرفی در هنگام پخت

مواد غذایی کم چرب استفاده کنید.

به جای سس های چرب مانند مایونز از انواع کم چرب آن استفاده کنید .

چربی های گوشت و پوست مرغ را قبل از پخت جدا کنید.

از شیر و لبنیات کم چرب برا غذاها مانند شیربرنج، آش دوغ، کشک و رشته استفاده کنید.

راههای کم کردن مصرف روغن،  بخار پز کردن، آب پز کردن، کباب کردن و برشته کردن داخل فر است.

کباب کردن بر روی ذغال روش سالمی نیست. در این روش چربی گوشت در اثر حرارت بالا سوخته و تولید مواد خطرناک می کند که سرطان زا می باشد.

برای جلوگیری از این مسئله بهتر است گوشت کبابی را در سس بخوابانید .گوشت را به قطعات کوچک تقسیم کنید و گوشت بدون چربی تهیه کنید که چربی آن کم باشد.

در هنگام کباب کردن گوشت را مرتب پشت رو کنید،که باعث شود گوشت بیش از اندازه حرارت جذب نکند. بنابراین سریعتر می پزد و لایه های بیرونی آن کمتر می سوزد.

بخار پز کردن سبزی ها:

برای جلوگیری از بین رفتن ویتامین ها از روش بخار پز استفاده شود.

توجه داشته باشید در روش بخار پز کردن سبزی ها در تماس مستقیم با آب قرار ندارد و فقط با بخار آب میپزد.

بخارپز کردن سبزیجاتی مثل گل کلم، کلم و هویج باعث می شود هضم و جذب این مواد غذایی آسان شود.

اگر تصمیم به بخار پز کردن سبزی ها دارید بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:

در زمان بخار پز حتما باید درب ظرف گذاشته شود.

برای حفظ رنگ سبزی به هیچ عنوان از جوش شیرین استفاده نکنید، زیرا باعث از بین رفتن ویتامین ث و گروه ب و مواد معدنی می شود.

سبزی ها را قبل از خرد کردن باید بشویید، زیرا اگر سبزی خرد شود و بعد شسته شود ویتامین ها را از دست می دهد.

به علاوه وقتی درجه حرارت در این روش پخت بالا باشد، باعث از بین رفتن ویتامین ها شده و سبزی ها بد رنگ می شود .

یادتان نرود که مخلوط کردن سبزی ها با سایر مواد غذایی از جمله غلات ،گوشت سفید و لبنیات کم چرب می تواند وعده غذایی کامل تری را ایجاد کند.

 .