شبکه بهداشت و درمان بندر انزلی

هر ساله با شروع فصل گرما شرایط مناسبی برای رشد ویروس تب کریمه و کنگو( CCHF )  فراهم می‌شود . بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو یک بیماری ویروسی حاد تب دار مشترک بین انسان و حیوان است ، با وجودی که بیماری مخصوص حیوانات است ولی موارد تک گیر و همه گیری های ناگهانی این بیماری در انسان‌ها نیز اتفاق می‌افتد و مخزن بیماری طیف وسیعی از حیوانات اهلی و وحشی از جمله گاو، گوسفند، بز، سگ، زرافه، کرگدن، جوجه تیغی و.. است. در بدو مراجعه بیمار به پزشک، علائم بیماری مشابه چند بیماری دیگرست و نمی‌توان در همان وهله اول، بیماری را به طور قطعی تشخیص داد و بعد از انجام آزمایش که حداقل ۲۴ تا ۴۸ ساعت طول می‌کشد، تکلیف بیمار مشخص می‌شود، در این مدت اگر رعایت نکات فردی بهداشتی رعایت نشود، ممکنست افراد دیگری نیز به این بیماری مبتلا شوند.

ناقل بیماری :

کنه های دامی ناقل بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو می باشند. این بیماری از طریق گزش کنه به حیوا نات منتقل می‌شود و آنها را بیمار می‌کند، اما علائمی در حیوان ایجاد نمی‌کند که باعث تشخیص شود و ظاهر حیوان کاملاً طبیعی است، این بیماری می‌تواند به صورت مستقیم از دام به انسان یا از طریق گزش انسان توسط کنه آلوده منتقل شود

راههای انتقال بیماری :

گزش کنه و همچنین دستکاری و له کردن آن

تماس با دام آلوده و یا تماس با خون و ترشحات لاشه دام آلوده در زمان ذبح

فرآیندهای بعد از ذبح حیوان آلوده ، حتی در قصابی‌ها و خانه ها

مصرف گوشت و جگر خام یا نیم پخته

افراد در معرض خطر :

دامداران ، کارکنان کشتارگاه ها ، قصاب ها ، خانم های خانه دار ، دامپزشکان ، پزشکان و پرستاران و ...

علائم بیماری :

بیماری در دام علائم مشخصی ندارد و این امر تشخیص بیماری را مشکل می سازد . فقط زمانی که ویروس در خون دام وجود دارد تب زودگذر و خفیفی ایجاد میکند که بعد از حدود یک هفته این تب خفیف نیز از بین می رود .

علائم در انسان : مرحله قبل از خونریزی : بیماری در انسان یک دوره کمون 7-2 روزه ( متوسط 3 روز ) داشته   و شروع علائم ناگهانی است . سردرد شدید ، تب ، لرز ، درد عضلانی ( بخصوص در پشت پاها ) گیجی ، درد و سفتی گردن ، در د چشم و ترس از نور ( حساسیت به نور ) اتفاق می افتد .ممکن است حالت تهوع ، استفراغ  بوجود آید که گاه با اسهال و درد شکم و کاهش اشتها همراه می شود .

مرحله خونریزی دهنده :  مرحله کوتاهی است که به سرعت اتفاق می افتد و 10- 1 روز طول می کشد .خونریزی از اندازه پتشی ( خونریزی زیر پوستی ) تا اکیموز و هماتوم در مخاطها و پوست بخصوص در قسمت بالای بدن ایجاد می شود . خونریزی از لثه ، بینی ، استفراغ خونی ، ملنا ، خونریزی رحم ، مشکلات تنفسی و بزرگی کبد و طحال ممکن است دیده شود و نهایتا در70-15 درصد موارد منجر به مرگ بیمار می شود .

دوره نقاهت : بیماران از روز دهم وقتی ضایعات پوستی کم رنگ می شوند به تدریج بهبودی پیدا میکنند .

راههای پیشگیری :

1-کشتار دام در کشتارگاههای صنعتی و زیر نظر کارشناسان دامپزشکی صورت گیرد .

2-جایگاه دام از محل زندگی جدا گردد .

3- کسانی که با دام و لاشه و ترشحات و خون دام در تماس هستند می بایست از وسایل ایمنی نظیر لباس کار ، چکمه ، دستکش ، ماسک و عینک استفاده نمایند .

4-از جدا کردن کنه با دست از روی سطح بدن انسان یا دام جدا خودداری شود .

5-از خرید دام زنده و کشتن آن به منظور تامین گوشت مصرفی خودداری گردد .

6-تهیه گوشت از مراکز عرضه معتبر و با مهر دامپزشکی صورت گیرد .

7- قبل از مصرف گوشت تازه حداقل 24 ساعت در یخچال نگهداری شود .

8- در هنگام خردکردن گوشت قرمز در منازل از دستکش استفاده شود .

9-از رفت و آمد در محل های کشتار غیر مجاز پرهیز کنید .

10- از مصرف گوشت وجگر به صورت خام و نیم پز جدا خودداری نمایید .

11- پوشش مناسب برای افراد در معرض خطر و پوشاندن نواحی باز بدن به منظور جلوگیری از گزش کنه مد نظر قرار گیرد .

12-از له کردن کنه های دامی خودداری کنید .

13- دامداران نسبت به سمپاشی کردن بدن دام و اماکن دامی با سموم ضد کنه اقدام کنند تا کنه های ناقل از بین بروند

14-در صورت ابتلا به تب ، درد عضلانی به ویژه در پشت ، پاها، گیجی، درد و سفتی گردن، حالت تهوع و استفراغ ، درد شکم به همراه خونریزی پوستی یا کبودی پوست سریعا به پزشک یا نزدیکترین مرکز خدمات جامع سلامت مراجعه نمایید .

واحد آموزش سلامت شبکه بهداشت و درمان انزلی