شبکه بهداشت و درمان بندر انزلی

از سوی سازمان جهانی بهداشت روز 4 فوریه مطابق با 15 بهمن هر سال به عنوان روز جهانی سرطان است و در ایران 1 تا 7 بهمن ماه به عنوان هفته ملی پویش مبارزه با سرطان نام گذاری شده است . بدن انسان از میلیون ها سلول تشکیل شده است که این سلول ها در کنار هم تکثیر میابند و در نهایت می میرند . سرطان زمانی اتفاق می افتد که سلول ها به طور گسترده و غیر طبیعی تکثیر یابند و باعث بیماری می گردند . سرطان ها اغلب در افراد میانسال و مسن تر دیده می شود اما برخی سرطان ها در هر گروه سنی می تواند رخ دهد . هر چند این بیماری مسری نیست اما در سطح جهان شایع است و هر سال بیش از هزاران مورد جدید در ایران ثبت می گردد .

علت ابتلای بعضی افراد به برخی سرطان ها کاملا مشخص نیست اما برخی از عوامل سرطان ها شناخته شده می باشد که با اجتناب از این عوامل می توان از ریسک ابتلا به سرطان کاست .

 سبک زندگی اهمیت بسزایی در پیشگیری از سرطان دارد و می بایست  برای جلوگیری از ابتلا به سرطان‌ خودمراقبتی‌ داشته‌ باشیم ونسبت به عوامل ایجاد کننده سرطان آگاهی داشته باشیم . برخی عوامل خطر ساز قابل کنترل نیستند مانند سن و یا ژنیتک اما به جز این عوامل غیر قابل کنترل عوامل خطر زای اثبات شده دیگری هم وجود دارند که می توان با سبک زندگی سالم آنها را کنترل و یا از آنها اجتناب کرد که از این عوامل می توان به موارد زیر اشاره نمود :

- استعمال خانیات

- اضافه وزن یا چاقی

- رژیم غذایی ناسالم

- مصرف کم میوه و سبزیجات

- کم تحرکی

- مصرف الکل

- بعضی از مواد شیمیایی

- مواجهه های شغلی

- مواجهه با پرتوهای یونیزان

بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی حدود 40 درصد سرطان ها قابل پیشگیری هستند پس باید باآگاهی از عوامل خطر ساز ابتلا به سرطان ها و اجتناب از انها به مبارزه با این بیماری برویم ، در سایه خود مراقبتی و امید می توان به مبارزه با سرطان رفت چرا که هر چه سرطان زودتر و در مراحل اولیه تشخیص داده شود شانس فرد برای بهبودی کامل بیشتر است . در بسیاری از سرطان ها مشاهده می شود که درمان زود هنگام می تواند از رشد سرطان ، انتشار و هجوم آن به سایر اندام ها جلوگیری کند . مهم ترین مطلب برای افراد توجه و آگاهی از اینکه چگونه می توانند در مراحل اولیه به شناسایی سرطان کمک کنند ، می باشد .

می توان با اتخاذ سبک زندگی سالم و خود مراقبتی خطر ابتلا به سرطان را به طور چشم گیری کاهش داد ، ازاقدامات موثر در پیشگیری از سرطان می توان به موارد زیر اشاره نمود :

- پرهیز از مصرف دخانیات : مصرف محصولات تنباکو با بسیاری از سرطان ها در ارتباط است و بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت استعمال محصولات تنباکو یکی از ریسک فاکتورهای اصلی برای سرطان هایی است که مسئول 20% مرگ های ناشی از سرطان هستند و حدود 70% مرگ های ناشی از سرطان ریه در جهان می باشد.

- پرهیز از قرار گرفتن در معرض نور خورشید : در وسط روز ( 10 صبح تا 4 بعد ازظهر ) از مواجهه با نور خورشید اجتناب نمایید و از لباس های محافظ و ضد آفتاب استفاده نمایید .

- بهبود وارتقای تغذیه : مواد غذایی آنتی اکسیدان ( مانند ویتامین های A  ، C ، E و بتا کاروتن ها ) آسیب های بالقوه وارده به سلول ها را بر اثر خاصیت آنتی اکسیدانی خود خنثی می نمایند . میوه ها و سبزیجات متداول معمولا مقدار زیادی از این آنتی اسیدان ها دارند و توصیه می شود که روزانه حداقل 5 وعده میوه وسبزیجات مصرف شود . در رژیم غذایی از مصرف مقادیر زیاد گوشت قرمز و خصوصا گوشت های فرآوری شده اجتناب گردد چون این گوشت ها معمولا حاوی نیتریت ، مواد افزودنی شیمیایی جهت حفظ و نگهداری و مواد طعم دهنده می باشند .از مصرف مقادیر زیاد نمک و غذاهای نگهداری شده در نمک اجتناب کردد چون می توانند خطر ابتلا به سرطان معده و کولورکتال را افزایش دهند .

- افزایش تحرک بدنی : ورزش منظم حداقل 30 دقیقه در روز در بیشتر روزهای هفته داشته باشید .

- رسیدن به وزن مطلوب : برآورد گردیده است که درصدی از کل مرگ و میر سالانه مرتبط با سرطان ناشی از اضافه وزن و چاقی می باشد و به نظر می رسد که بعد از مصرف تنباکو ، اضافه وزن و چاقی یکی از مهمترین عوامل قابل اصلاح سرطان است .

- زمانی که با حلال ها کار میکند مطمئن شوید که تهویه اتاق به خوبی کار می کند و در صورت امکان در بیرون و در هوای آزاد کارکنید یا پنجره ها را باز بگذارید .

- اگر در محیطی کار می کنید که مواجهه با ذرات ریز یا غبارات زیاد است ماسک محافظ مناسبی بر روی بینی و دهان خود گذاشته و مطمئن شوید که صورتتان را بدون اختلال در دید به خوبی بپوشانید .

برای بیشتر افراد تشخیص اینکه فرد مبتلا به سرطان است باعث تحول بزرگی در زندگی می شود و باعث بر انگیختن احساسات متفاوت در آنها می گردد . در این میان این افراد نیاز به حمایت خانواده و اطرافیان دارند تا بتوانند با بیماری خود و این احساسات روبرو شوند اما دیدگاه منفی که ناشی از عدم وجود آگاهی در جامعه وجود دارد  باعث می شود یک نوع ترس در جامعه ایجاد شود که خود مانع از افزایش آگاهی افراد در پیگیری سرطان و اهمیت تشخیص زود هنگام این بیماری می گردد ، پس باید مردم نسبت به این بیماری ، عوامل خطر و تشخیص زود هنگام و نحوه مواجهه با آن آگاه گردند .

 

                                                                       

 

 

واحد آموزش و ارتقاء سلامت شبکه بهداشت و درمان انزلی