شبکه بهداشت و درمان بندر انزلی

 

 

وبا (التور)قابل پیشگیری است.

با رعایت نکات ساده بهداشتی، بیماری وبا به آسانی قابل پیشگیری است .

تعریف وبا: (التور)           

وبا یک بیماری عفونی است که فقط در انسان ایجاد بیماری می­ کند. عامل بیماری وبا یک باکتری به نام ویبریوکلرا است که به شدت مسری است و به دنبال خوردن آب و مواد غذایی آلوده منتقل می­گردد.

علائم بالینی:

* اسهال آبکی حجیم بدون تب یا زور پیچ شکم

*استفراغ که می­تواند شدید باشد و کرامپ­های (گرفتگی) دردناک در پاها

 * مدفوع با رنگ سفید (آب برنجی)که معمولا بی بو است یا بوی خفیف ماهی می­ دهد.

*کاهش شدید و سریع آب بدن.

 راههای انتقال بیماری وبا :

انتقال وبا از راه مدفوعی دهانی است. وبا منحصرا از طریق آب یا غذای آلوده و از راه­های زیر منتقل می­ شود.

• استفاده از آبهای سطحی (چشمه، رودخانه ...) و آب چاه­های کم عمق

• حمام کردن در آب آلوده

• غذاهای دریایی نپخته و خام به ویژه صدف

• استفاده از یخ به صورت غیر بهداشتی

• استفاده از غذاهایی که کمی بعد از پخته شدن، آلوده شده­ یا برای چند ساعت در دمای اتاق مانده­اند.

• شستشوی میوه­ها و سبزیجات با آب آلوده

• در صورت عدم رعایت بهداشت فردی توسط شخصی که از بیمار مبتلا به وبا مراقبت می­کند.

• انتقال توسط وسایل و سطوح آلوده وجود دارد

  .

شرایط محیطی مناسب برای شیوع وبا:

مناطقی که دارای آب سالم نیستند و بهداشت محیط  مناسبی ندارند در معرض خطر شیوع وبا هستند؛ از جمله نقاط شهری که آب آن به مقدار کافی کلرزنی نمی­ شود، مناطق روستایی که به لوله کشی و چاه های حفاظت شده دسترسی ندارند و مناطقی که توالت و دفع فاضلاب بهداشتی ندارند.

راه­های پیشگیری از بیماری­های اسهالی: (ازجمله وبا)

سالم سازی سبزیجات و میوه ها در چهار مرحله به روش زیر:

مرحله اول (شستشو ) :

سبزی را پاک کرده و درآب سالم  شستشو دهید به نحوی که گل و لای آن جداشود.

مرحله دوم ( انگل زدایی) :

سبزی را در یک ظرف 5 لیتری آب حاوی مایع ظرف شویی (3 تا 5 قطره به ازای هر لیتر آب) قرار داده و بعد از 5 دقیقه به آرامی آن را از ظرف خارج کنید و با آب شستشو دهید.

مرحله سوم ( گند زدایی):

یک گرم (نصف قاشق چایخوری) پودر پرکلرین یا یک قاشق مربا خوری آب ژاول10 درصد یا دو قاشق آب ژاول 5 درصد را در 5 لیتر آب حل کنید و سبزی ها را به مدت 5 دقیقه در داخل محلول قرار دهید.

 مرحله چهارم ( شستشوی مجدد):

1_سبزیجات گند زدایی شده را دوباره با آب سالم بشویید تا باقی­مانده کلر یا ماده گندزدا از آن جدا شود.

2- استفاده از آب آشامیدنی سالم

3- جوشاندن و یا کلر زنی آب در مناطقی که دسترسی به آب تصفیه شده و لوله کشی وجود ندارد و از آب چاه­ها ، تانکرها و چشمه­ ها استفاده می شود.

4- ظرف­ها، وسایل آشپزی، میوه و سبزیجات را با مایع ظرفشویی و آب سالم بشویید.

5- شستن دست­ها با آب و صابون قبل از تهیه و توزیع غذا و خوردن غذا، شیردادن به کودک، مراقبت از بیمار، بعد از اجابت مزاج و دست زدن به مواد غذایی خام مثل سبزیجات، گوشت، مرغ و ماهی

6- مواد غذایی را کاملا بپزید. تمام قسمت های غذا باید حداقل تا دمای 70 درجه سانتی گراد حرارت ببیند.

7-مواد غذایی پخته را در یخچال یا دمای کمتر از 10درجه سانتی­گراد نگهداری کرده و برای مصرف دوباره کاملا داغ کنید.

8- از تماس مواد غذایی خام و پخته جلوگیری کنید. غذای سالم پخته حتی اگر تماس اندکی با غذای خام داشته باشد ممکن است آلوده شود.

9-  تمام سطح آشپزخانه را تمیز نگهدارید. حتی پارچه­ هایی که برای شستن یا خشک کردن سطوح آماده ­سازی مواد غذایی استفاده می­ شوند باید هر روز تعویض یا جوشانده شوند.

10-از توالت بهداشتی استفاده کنید.توالت را تمیز نگهدارید.

در صورت ابتلا به اسهال در خود و یا اطرافیان به نزدیک­ترین مرکز خدمات جامع سلامت، پایگاه سلامت و در روستاها به خانه بهداشت مراجعه کرده و از خدمات و نمونه­ گیری رایگان استفاده کنید.

منابع:

*کتاب.راهنمای فنی کشف و کنترل همه گیری وبا

سازمان جهانی بهداشت (مرکز مدیریت بیماری های واگیر)

*دستورالعمل اجرایی بازرسی بهداشتی ک (18039209)

وزارت بهداشت درمان آموزش پزشکی (معاونت بهداشت)

مرکز سلامت محیط کار