شبکه بهداشت و درمان بندر انزلی

آسم و آلرژی

برخی از افراد با آغاز فصل جدید، مثل فصل بهار و پاییز دچار حساسیت های فصلی می شوند. علائمی مانند خارش، سوزش و آبریزش در ناحیه بینی و چشم، عطسه، حساسیت های پوستی و مشکلاتی در دستگاه های تنفسی که شامل تنگی نفس و سرفه است، در بدن آن ها ظاهرمی شود. گرده گیاهان و گل ها می تواند باعث ایجاد چنین حساسیت هایی شود که افراد دارای آلرژی  نباید در معرض چنین گیاهانی قرار بگیرند. آسم نیز خود یک بیماری است که در آن، مجاری هوایی و راه های تنفسی، متورم و تنگ می شود و ترشحات زیادی را تولید می کند. که باعث سرفه، تنگی نفس، تنفس صدا دار می شود. آسم و آلرژی دو نوع بیماری متفاوت هستند که گاهی علائم بسیار مشابهی نیز دارند.

آسم 

آسم بیماری مرتبط با دستگاه تنفسی است که بر روی مسیرهای تنفسی فرد اثر می گذارد. دیواره مجاری تنفسی فرد مبتلا به آسم ملتهب شده و سبب می شود تا مسیرهای هوایی تنگ تر شوند و فرد در تنفس خود دچار مشکل شود.

حدود 5 تا 8 درصد مردم ایران مبتلا به آسم هستند. گاهی وقت ها شدت آسم بسیار کم است و گاهی مواقع هم شدت آسم بیش از حد است. در اغلب موارد خوشبختانه شدت آسم خفیف است.

سرفه، تنگی قفسه سینه، صدای خس خس سینه به هنگام نفس کشیدن از علائم آسم است.

آلرژی 

آلرژی یا حساسیت یکی از شایع ترین بیماری ها در سراسر دنیا است که می تواند خودش را به شکل های مختلفی از حساسیت دارویی و غذایی تا حساسیت فصلی و عوامل محیطی مانند نیش حشرات نشان دهد.

با توجه به نوع آلرژی و قسمتی از بدن که درگیر آن می شود، آلرژی می تواندعلائم متفاوتی مانند خارش پوست، ایجاد کهیر یا اگزما، خارش چشم، حالت تهوع و استفراغ وعطسه یا سرفه داشته باشد.

در برخی موارد آلرژی می تواند بسیار خطرناک و مرگ آفرین باشد که با نام آنافیلاکسی شناخته می شود و نیاز به تزریق اپی نفرین برای درمان و کنترل آن است.

تفاوت آسم و آلرژی

به طور کلی، آسم التهاب و تورم مجاری هوا و دستگاه های تنفسی است. در حالی که آلرژی واکنش غیرمعمول دستگاه ایمنی بدن به برخی از عوامل است.

علاوه بر تست آلرژی، از آزمایش عملکرد ریه، اسپیرومتری برای تشخیص آسم، و از طریق آزمایش خون و تست پوستی برای تشخیص آلرژی می توان استفاده کرد.

آسم فقط دستگاه تنفسی و مجاری هوایی را تحت تاثیر قرار می دهد، در حالی که آلرژی، چندین عضو از دستگاه های بدن را تحت تاثیر قرار می دهد.

عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی باعث بروز آسم شوند در حالی که در آلرژی به علت قرار گرفتن در معرض آلرژن‌ها و مواد شیمیایی موجود در محیط به وجود می آیند.

درمان آسم از طریق مصرف دارو‌های استنشاقی، تزریقی یا بلعی است که شامل برونکودیلاتور‌ها و کورتیکواستروئید‌ها هستند. ولی برای درمان آلرژی از دارو‌های آنتی هیستامین و در موارد شدید نیاز به تزریق اپی نفرین است.

گاهی پزشک تصمیم می گیرد که برای کنترل بهتر بیماری به درمان این موارد هم بپردازد. به دلیل اینکه برخی از افراد فکر می کنند آلرژی دارند متاسفانه به سمت کلینیک های آلرژی می روند و درمان های بسیار پرمخاطره ای مانند واکسیناسیون برای آنها انجام می گیرد در صورتی که درمان آسم خیلی ساده تر از این است. بنابراین آسم نه برای تشخیص و نه برای درمان نیاز به تست های پوستی و یا واکسن های آلرژی ندارد.

همانطور که بیان شد، آسم نوعی از آلرژی محسوب می شود و درمان هر کدام از آنها متفاوت است. برای تشخیص و کنترل آسم و آلرژی نیاز است تا فرد به متخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی مراجعه کند. 

آسم و آلرژی در کودکان 

متاسفانه بیماری آسم و سایر بیماری های آلرژیک در جهان به ویژه در کودکان شایع هستند. این شیوع در دهه های اخیر رو به افزایش بوده است. برخی از عوامل اصلی در بروز و افزایش شیوع آسم و آلرژی های تنفسی آلودگی هوا، دود سیگار، تغییر شیوه زندگی و عادات غذایی هستند، اما به نظر می آید عوامل دیگری نیز در این افزایش شیوع دخالت دارند! 

به طور کلی مشخص شده است علائم بیماری آسم به طور قوی با ساعت درونی بدن مرتبط است. بر اساس تحقیقات انجام شده کودکان و نوجوانانی که شب ها تا دیروقت بیدار هستند و صبح ها نیز دیر از خواب بیدار می شوند در مقایسه با کودکانی که در شب زود خوابیده و در صبح زود بیدار می شوند احتمال ابتلا به آسم و بیماری های آلرژیک دیگر در آنها بیشتر است!

امروزه مشخص شده است خواب و«هورمون خواب» یعنی ملاتونین بر روی بیماری آسم تاثیرگذار است. پژوهشگران کودکانی که شب دیر می خوابیدند را با کودکانی که شب ها زودتر می خوابیدند مقایسه کردند، نتایج نشان داد شانس ابتلا به آسم در کودکان گروه اول یعنی کودکانی که دیر می خوابیدند حدود ۳ برابر بیشتر از کودکان گروه دوم است!

همچنین مشخص شده است خطر ابتلا به آلرژی بینی (رینیت آلرژیک) در کودکانی که دیر می خوابند ۲ برابر بیشتر از کودکانی است که شب ها زودتر می خوابند!

این نتایج نشان می دهد ارتباطی قوی بین بیماری آسم و سایر بیماری های آلرژیک با زمان خوابیدن فرد وجود دارد. علت دقیق تاکنون مشخص نشده است اما اثبات شده که تنظیم میزان ترشح هورمون خواب (ملاتونین) در کودکانی که تا دیر وقت بیدار می مانند و صبح نیز دیر از خواب بر می خیزند به هم می خورد و این امر بر روی پاسخ های آلرژیک این کودکان اثر می گذارد!

همچنین مشخص شده است که کودکان و نوجوانی که بیشتر در معرض نور موبایل، تبلت و سایر وسایل این چنینی هستند و در شب تا دیر وقت بیدار می مانند بیشتر در معرض ابتلا به آسم و بیماری های آلرژیک هستند.

تفاوت آلرژی بهاره و بیماری کرونا

با آغاز فصل بهار، علائم بیماری در کسانی که آلرژی بهاری دارند ظاهر می شود. متاسفانه همراه شدن آغاز بهار با پیدایش بیماری ناشی از ویروس کرونا سبب ایجاد سردرگمی و اضطراب در بیماران شده است. اطلاع از تفاوت آلرژی بهاری و بیماری کرونا برای تشخیص و درمان الزامی است. علائم آلرژی بهاره به صورت عطسه های پشت سر هم، خارش بینی، آبریزش بینی، احساس ترشح پشت حلق، خارش دهان و گلو، خارش مجرای خارجی گوش و همراه خارش و آبریزش چشم و احساس سرفه های خشک است.

تفاوت آلرژی بهاری و بیماری کرونادر حالی که ابتلا به ویروس کرونا به صورت سردرد، تب، سرفه های خشک، احساس تنگی نفس به همراه درد و کوفتگی بدن و گاهی تپش قلب تظاهر پیدا می کند.